Anemoonvissen
Barbelen, danio's en rasbora's
Discusvissen
Goudvis
Karperzalmen
Kersenbuikcichliden
Killivissen
Kogelvissen
Koi
Koraaljuffertjes
Labeo's
Labyrintvissen
Levendbarende tandkarpers
Maanvissen
Malawi cichliden
Meervallen
Modderkruipers
Pangasius
Picasso doktersvis (Paracanthurus hepatus)
Steuren
Tanganyika cichliden
Zoetwatergrondel
Zoutwater gobies
Zuid-Amerikaanse dwergcichliden
Regenboogvissen zijn relatief gemakkelijk te houden tropische vissen en zijn daarom ook geschikt voor een beginnend aquariumhouder. Wel is enige kennis van aquariumtechniek vereist. Het zijn mooi gekleurde vissen die goed uitkomen in een groot aquarium dat speciaal voor hen is opgezet.
Voor je regenboogvissen koopt, moet je over een aantal punten nadenken:
- Heb je een aquarium dat groot genoeg is voor de soort die je wil houden?
- Regenboogvissen zijn scholenvissen, zijn je aquarium en de filtercapaciteit groot genoeg om er vijf of meer van dezelfde soort te houden?
- Zijn eventuele medebewoners in het aquarium compatibel met deze soort?
- Kan er iemand de vissen verzorgen als je op vakantie bent?
- Kan je, afhankelijk van de soort, 3 tot 12 jaar voor de vissen zorgen?
- Weet je hoe je een aquarium moet onderhouden?
- Wil je 20 euro per maand betalen voor elektriciteit, water en visvoer?
Alvorens vissen te gaan kopen moet het aquarium opgestart zijn. De filter heeft tijd nodig om goed te gaan werken. Start je aquarium minstens enkele weken op voordat je vissen gaat kopen.
De meeste soorten zijn gemakkelijk verkrijgbaar in dierenwinkels en aquariumspeciaalzaken. Wil je speciale soorten om mee te kweken, koop dan vissen aan via een aquariumclub of een vereniging van liefhebbers. Koop alleen vissen die er gezond uitzien, met gladde vinnen, een heldere glans en blinkende ogen. Koop alleen vissen als je zeker weet hoe je ze moet verzorgen en dat ze in je aquarium passen. Als je bij een handelszaak koopt, dan is de consumentenwetgeving van toepassing en heb je een wettelijke garantie op de gezondheid van de dieren.
Vraag na waar de vissen vandaan komen en wat hun wetenschappelijke naam is. Kies beter geen wildvangdieren en vraag na of de dieren in gevangenschap gekweekt zijn. Geïmporteerde (wildvang)dieren hebben veel stress en mogelijk ziektes en gekweekte dieren zijn ook beter aangepast aan het houden in een aquarium. Bovendien gaat de voorkeur uit naar dieren die in gevangenschap gekweekt zijn, zodat de wilde populaties zo min mogelijk aangetast worden.
Wees kritisch en durf vragen te stellen. Als koper ben je verantwoordelijk voor een goede keuze. Koop geen zwakke of zieke dieren, want zo hou je foutieve handel in stand. Let goed op of de dieren geen verwondingen of vervormingen hebben. Als je verwaarloosde dieren opmerkt, dan kan je dit melden bij de Dienst Dierenwelzijn op het Meldpunt verwaarloosde en mishandelde dieren.
Lees alles over de aankoop, het transport en de introductie van nieuwe vissen in het aquarium.
Een regenboogvis kost ongeveer 2,5 tot 30 euro per vis, afhankelijk van de soort en beschikbaarheid. De regenboogvis is een groepsdier, dus reken altijd op de aanschaf van vijf of meer regenboogvissen van dezelfde soort.
De maandelijkse kosten bedragen ongeveer 20 euro, inclusief het voer, filterwatten en de hogere water- en elektriciteitsrekening.
De aankoop van het aquarium en toebehoren zijn een eenmalige investering.
Richtprijzen voor een zoetwateraquarium met toebehoren
Aquarium volgens lengte, inclusief toebehoren | Kostprijs |
---|---|
40 cm | Vanaf 50 euro |
60 cm | Vanaf 65 euro |
80 cm | Vanaf 120 euro |
100 cm | Vanaf 220 euro |
120 cm | Vanaf 290 euro |
150 cm | Vanaf 500 euro |
Regenboogvissen hou je in een ruim opgezet tropisch zoetwateraquarium. Afhankelijk van de volwassen grootte van de vis en het aantal dieren moet je de aquariumgrootte aanpassen. Een vuistregel is dat de lengte van het aquarium minimaal tien keer de lengte van de grootste volwassen vis in het aquarium moet zijn. Een soort die 15 cm groot wordt, heeft een aquarium met een lengte van ten minste 150 cm nodig. Regenboogvissen zwemmen veel en snel, daarom is ook voor de kleine soorten een aquarium met een lengte van ten minste 100 cm aangeraden. Zorg steeds voor een dekplaat op het aquarium om te voorkomen dat de vissen uit het aquarium springen.
Gezelschap
Regenboogvissen zijn groepsdieren die je dus altijd met vijf of meer soortgenoten houdt. In een groot aquarium zullen ze in een school samen zwemmen. De verhouding mannelijke en vrouwelijke regenboogvissen in de groep maakt weinig uit, alleen tijdens het kweken kunnen mannelijke regenboogvissen agressiever worden en vechten. Zorg daarom voor voldoende schuilplaatsen.
Regenboogvissen zijn vredelievend en kunnen goed overweg met soortgenoten en andere vredelievende vissoorten met ongeveer dezelfde afmetingen. Vissoorten die doorgaans goed samengaan met regenboogvissen zijn levendbarende tandkarpers, kleine Tanganyika-cichliden, grondels, meervallen en andere rustige kleine vissen. Meer informatie over het kiezen van vissen.
Water
Regenboogvissen stellen geen zeer hoge eisen aan de watersamenstelling. Leidingwater is geschikt om de vissen in te houden. Water met een neutrale tot basische pH van 6,5 tot 8,5, en een matige tot harde waterhardheid van 9 tot 16 dGH is geschikt. Het is belangrijk om te weten wat de ideale waterwaarden zijn voor de soort regenboogvis die je wenst te houden. Controleer het leidingwater en corrigeer eventueel de waterwaarden. Je kan in de aquariumwinkel waterverbeterende producten kopen die geleidelijk de waterwaarden optimaliseren.
Een regelmatig onderhoud en een goed werkende filter houden de waterkwaliteit optimaal. Schommelingen in de waterwaarden bezorgen de vissen veel stress. Vermijd dat zoveel mogelijk. Voeg daarom de waterverbeteraar eerst in een emmer bij het water waarmee je gaat verversen, en laat dit een dag staan. De chemische reactie gebeurt in de emmer. Daarna voeg je tijdens de waterverversing gelijkmatig het water met de verbeterde samenstelling toe.
Bodembedekking en inrichting
Als bodembedekking is donkergekleurd grind of grof zand geschikt. Donkergekleurd grind laat de kleur van de vissen mooi uitkomen. Kies voor grind met een diameter van 2 tot 20 mm. Let er op dat het grind geen scherpe kantjes heeft, zodat de vissen er zich niet aan kwetsen. Spoel het grind voor het gebruik grondig uit tot het spoelwater helder is. Zorg dat het grind achteraan het aquarium hoger ligt, zodat vuil naar voren komt en gemakkelijk af te hevelen is. Dit zorgt ook voor voldoende bodemdiepte voor de plantenwortels achteraan het aquarium.
Alle regenboogvissen hebben behoefte aan beschutting door planten, in combinatie met open zwemruimte. De planten zorgen bovendien voor verrijking en een natuurlijk uitzicht van het aquarium. Meer informatie over de inrichting van een zoetwateraquarium.
Meer informatie over de inrichting van een zoetwateraquarium.
Temperatuur
Regenboogvissen zijn tropische vissen en hebben een watertemperatuur nodig tussen 21 en 26 °C. Gebruik een verwarmingselement om de temperatuur stabiel te houden. Kies een thermostaat die qua vermogen past bij het watervolume in het aquarium. Met een thermometer kan je de temperatuur nauwkeurig controleren. Zet de verwarming uit tijdens werkzaamheden in het aquarium, want anders gaat die kapot of verbrandt ze.
Filter
Een regelmatig onderhoud en goed werkende filter houden de waterkwaliteit optimaal. De grootte van de filter hangt af van het aantal vissen in je aquarium. Vraag hiervoor advies in de aquariumspeciaalzaak of aan ervaren aquaristen. De meeste regenboogvissoorten, met name de soorten uit rivieren, hebben een voorkeur voor water met een lichte tot matige stroming, maar vermijd harde waterstroming. De uitstroom van een filter zorgt meestal voor voldoende stroming.
Ook met een filter moet je geregeld een deel van het water verversen. Onzichtbare afvalstoffen stapelen zich namelijk geleidelijk op in het water. Door wekelijks 1/5de van de aquariuminhoud te vervangen, kan je plotselinge schommelingen in de waterkwaliteit vermijden. Vervang de filterwatten wanneer ze vuil zijn of dicht slibben.
Belichting
De mate van belichting is afhankelijk van de soort regenboogvis. Sommige soorten zoals bv. Melanotaenia goldiei-soorten hebben een voorkeur voor gedempte verlichting. Als beplanting kan je dan gaan voor Anubias en Cryptocoryne planten die niet zoveel licht nodig hebben. Andere soorten zoals Melanotaenia splendida-soorten of Werners regenboogvis (Iriatherina werneri) hebben een voorkeur voor fel licht. Kies dan zwaardplanten (Echinodorus), Eusteralis- en Ottelia-soorten als planten. Zet het aquarium niet in direct zonlicht. Zorg in het aquarium altijd ook voor plekken met schaduw en schuilmogelijkheden.
Regenboogvissen zijn omnivoren en meestal geen moeilijke eters, ze aanvaarden zowel klein levend voer zoals watervlooien, muggenlarven, tubifex als diepvriesvoer, algentabletten en droogvoer. Let wel op: droogvoer verliest na opening en na verloop van tijd zijn vitamines. Gebruik daarom liever een kleine verpakking die snel leeg is en let op de houdbaarheidsdatum.
Variatie in de voeding is belangrijk voor een goede gezondheid. Wissel daarom het droogvoer 1 of 2 keer per week af met levend en diepvriesvoer. Geef per voederbeurt een kleine hoeveelheid. Voer slechts zoveel als de vissen in enkele minuten opeten. Resten voer vervuilen het water sterk en te veel voer maakt de vissen te vet. Sterke vissen in goede conditie mogen gerust eens een voermoment of een dag overslaan, mits ze in goede conditie verkeren.
Dagelijks
- Controleer de temperatuur en filterwerking
- Voer de vissen elke dag een kleine portie
- Bekijk of ze hun normale gedrag vertonen
Minstens één keer per week
- Controleer de waterwaarden
- Hevel ongeveer 1/5de van het water af, samen met plantenresten en vuil. Voeg nadien nieuw water toe dat dezelfde temperatuur heeft als het aquariumwater
- Vervang de vuile filterwatten
Maandelijks
Als de filter vuil is, spoel je het filtermateriaal uit. Doe dit tijdens een waterverversing met oud aquariumwater van dezelfde temperatuur. Zo blijven de goede bacteriën in het filtermateriaal aanwezig.
(Half)jaarlijks
Na 6 tot 12 maanden moet je de lampen vervangen. Ze geven dan minder licht of ze gaan stuk.
Vissen die ziek zijn hangen vaak stil, knijpen de vinnen dicht, happen naar lucht en/of bewegen abnormaal. De vinnen van gezonde vissen moeten mooi openstaan en egaal ogen.
Als de vissen zich abnormaal gedragen, controleer dan altijd eerst de waterkwaliteit, de filtering en de temperatuur van het aquarium. Als de vissen naar lucht happen of hoog in het aquarium bij het wateroppervlak hangen, dan is er zeker iets mis. De meest voorkomende problemen zijn:
• Nitraatvergiftiging
Symptomen: diepe kleuren en snelle of zware kieuwbewegingen.
Ververs direct 1/3de van het water met water met dezelfde temperatuur. Doe dat nog eens enkele uren later. Controleer onmiddellijk de filterwerking en kijk of er geen rottend afval in het aquarium ligt.
• Foutieve pH-waarde
Symptomen: De vissen schieten door de bak of zijn compleet apathisch.
Ververs onmiddellijk 1/3de van het water met water met dezelfde temperatuur. Herhaal dit na enkele uren. Zoek de oorzaak van de pH-verandering.
Niet alleen afwijkende waterwaarden, maar ook tal van kiemen en parasieten kunnen ziektes veroorzaken. Raadpleeg een gespecialiseerde dierenarts voor vissen. Als de vissen uitzichtloos ziek zijn en lijden, dan kies je beter voor euthanasie. Let op als je medicatie geeft: verwijder altijd eerst de actieve kool uit de filter want anders haalt die de medicatie uit het water. Na een medicijnenkuur ververs je een deel van het water en filter je over actieve kool om de laatste restjes medicatie te verwijderen. Hou er rekening mee dat sommige medicijnen dodelijk zijn voor garnalen of kreeften.
De meest voorkomende ziektes en aandoeningen bij regenboogvissen zijn:
• Witte stip
Symptomen: De vis heeft letterlijk witte stippen op de schubben en vinnen. Vaak is hij lusteloos of eet te weinig.
Vaak zijn slechte leefomstandigheden de oorzaak van een uitbraak. Verbeter de waterkwaliteit en behandel met geschikte medicatie volgens het advies van je dierenarts.
• Buikwaterzucht
Symptomen: dikke buik, schubben staan open (zoals een dennenappel), uitpuilende ogen.
Vaak is dit een symptoom van een andere infectie die de nieren aantast. Behandel met geschikte medicijnen volgens advies van je dierenarts of dood de vis als de ziekte al te ver gevorderd is.
• Vinrot
Symptomen: De randen van de vinnen vervallen, ze hebben vaak witte randen. De vinnen worden steeds korter. Controleer of er geen andere vissen aan de vinnen bijten.
Vaak is dit een gevolg van een te lage watertemperatuur. Verhoog de temperatuur en behandel met geschikte medicijnen volgens het advies van je dierenarts.
• Vistuberculose, Vis-TBC, VisMycobacterium of VisMB
Symptomen: wonden die niet genezen, een opgeblazen vis, afstaande schubben, builen over het hele lichaam, regelmatige sterfte van een vis terwijl de omstandigheden goed zijn.
Laat de diagnose stellen door een dierenarts. Vistuberculose kan niet afdoend behandeld worden. Het beste is de vis op een snelle manier uit zijn lijden te verlossen. Vis-TBC kan een chronisch probleem vormen eens je het in je aquarium hebt. Het is bijna niet weg te krijgen zonder het aquarium volledig leeg te halen en opnieuw te beginnen. Vaak is de beste oplossing om de omstandigheden optimaal te houden, zodat de overblijvende vissen voldoende weerstand kunnen bieden. Ze kunnen dan nog lange tijd gezond blijven.
• Gasvorming
Symptomen: de vis zwemt moeilijk en drijft steeds boven.
Als de vissen gulzig eten, kunnen ze te veel lucht opnemen wat gasophoping in de darmen geeft. Na een aantal uur is de lucht verdwenen en kunnen ze weer gewoon zwemmen. Geef het voer net onder het wateroppervlak, zodat de kans kleiner is dat de vissen lucht happen.