Anemoonvissen
Barbelen, danio's en rasbora's
Discusvissen
Goudvis
Karperzalmen
Kersenbuikcichliden
Kogelvissen
Koi
Koraaljuffertjes
Labeo's
Labyrintvissen
Levendbarende tandkarpers
Maanvissen
Malawi cichliden
Meervallen
Modderkruipers
Pangasius
Picasso doktersvis (Paracanthurus hepatus)
Regenboogvissen
Steuren
Tanganyika cichliden
Zoetwatergrondel
Zoutwater gobies
Zuid-Amerikaanse dwergcichliden
Killivissen komen het mooiste uit in een aquarium dat speciaal voor hen is opgezet en is aangepast aan hun behoeften. Sommige soorten kunnen ook in een gezelschapsaquarium gehouden worden. Voordat je de vissen koopt, zijn er een aantal punten om over na te denken:
• Heb je een geschikt aquarium voor de soort die je wil houden?
• Zijn eventuele medebewoners in het aquarium compatibel met deze soort?
• Weet je hoe de soort zich voortplant?
• Besef je dat sommige soorten slechts enkele maanden leven?
• Kan er iemand de vissen verzorgen als je op vakantie bent?
• Kan je, afhankelijk van de soort, enkele jaren voor de vissen zorgen?
• Weet je hoe je een aquarium moet onderhouden?
• Wil je 20 euro per maand betalen voor elektriciteit, water en visvoer?
Fundulopanchax gardneri (voorheen Aphyosemion gardneri)De vissen van deze soort worden 6 tot 8 cm lang. Hun aquarium moet minstens 50 cm breed zijn. Geschikt water is zacht tot matig hard met een temperatuur van 23 tot 27 °C en een licht zure tot neutrale pH. De vis zwemt in de onderste en middelste waterlagen. Hou één mannetje met meerdere vrouwtjes. De mannetjesvissen vechten onderling. Deze soort is geschikt voor beginners. De vis eet ook droogvoer. |
|
Aphyosemion australe (Kaap Lopez)De vissen van deze soort worden 6 cm lang. Hun aquarium moet minstens 30 cm breed zijn. Geschikt water is zacht tot matig hard met een temperatuur van 21 tot 23 °C en een licht zure tot neutrale pH. Deze soort is geschikt voor beginners en kan in een gezelschapsaquarium worden gehouden. De vis eet meestal ook droogvoer. Er bestaan kweekvarianten met een afwijkende kleur zoals de Gold (foto) en de Chocolate. Ze kunnen enkele jaren oud worden. |
|
Jordanella floridae (blokvisje, Florida-tandkarpertje, mozaïektandkarper)De vissen van deze soort worden tot 6 cm lang. Hun aquarium moet minstens 30 cm breed zijn. Het water moet een temperatuur van 20 tot 24 °C hebben, maar heeft verder geen bijzondere eisen qua samenstelling. Kraanwater kan voldoen. De dieren houden van een dichte beplanting. Hou slechts één mannetje. De mannetjesvissen zijn onderling onverdraagzaam. Deze soort is geschikt voor beginners. De vis eet vooral plantaardig voer, maar aanvaardt ook droogvoer. |
|
Epiplatys dageti (dwarsbandsnoekje)Deze vis kan 3 jaar oud worden. Hij wordt tot 6 cm lang. Zijn aquarium moet minstens 60 cm breed zijn. Geschikt water is zacht tot matig hard, met een temperatuur van 22 tot 26 °C en een licht zure tot neutrale pH. De vis zwemt aan het wateroppervlak. |
|
Lamprichthys tanganicus (Tanganyika-lichtoogvis)De vissen van deze soort worden meer dan dubbel zo groot dan de andere soorten, tot 15 cm lang. Hun aquarium moet minstens 120 cm lang zijn. Geschikt water is hard, met een temperatuur van 26 à 27 °C en een pH van 7,5 tot 8,5 (licht basisch). De vis zwemt in de middelste en bovenste waterlagen en heeft veel zwemruimte nodig. Dit is een echte scholenvis, dus hou hem altijd in groep. Deze soort hoort in een speciaal biotoopaquarium. Hij heeft meermaals per dag levend voer nodig. De schubben hebben uitsteeksels, vang hem dus nooit met een net. |
|
Nothobranchius rachoviDe vissen van deze soort leven amper 6 tot 18 maanden . Ze worden 4 tot 6 cm lang. Hun aquarium moet minstens 40 cm zijn. Geschikt water is zacht tot matig hard, met een temperatuur van 20 tot 26 °C en een licht zure tot neutrale pH. De vis zwemt in de onderste en middelste waterlagen. Hou meerdere koppels samen in een dicht beplante bak. Deze soort is geschikt voor beginners. Hij kan in een gezelschapsaquarium en eet ook droogvoer. |
Alvorens vissen te gaan kopen moet het aquarium opgestart zijn. De filter heeft tijd nodig om goed te gaan werken. Start je aquarium minstens enkele weken op voordat je vissen gaat kopen.
Killivissen tref je niet zo vaak aan in dierenwinkels of aquariumspeciaalzaken. Ga op zoek naar kwekers via een aquariumclub of vereniging van liefhebbers van killivissen. Koop alleen vissen die er gezond uitzien, met gladde vinnen, een heldere glans en blinkende ogen. Koop alleen vissen als je zeker weet hoe je ze moet verzorgen en of ze in je aquarium passen.
Wees kritisch en durf vragen te stellen. Als koper ben je verantwoordelijk voor een goede keuze. Koop geen zwakke of zieke dieren, zo hou je foutieve handel in stand. Let goed op of de dieren geen verwondingen of vervormingen hebben. Als je verwaarloosde dieren opmerkt, dan kan je dit melden bij de Dienst Dierenwelzijn Meldpunt verwaarloosde en mishandelde dieren.
Als je vissen gaat kopen, vraag dan na of de vissen nakweek- of wildvangdieren zijn. Van wildvangvissen is het vaak moeilijk om te achterhalen of de wilde populatie gezond is en of het uitvangen en transporteren duurzaam en diervriendelijk is verlopen. Voor wildvangsoorten zijn er hogere eisen op het vlak van de waterkwaliteit en natuurlijke inrichting van het aquarium, en bovendien kunnen ze zeer gestresseerd zijn. Voor een beginnend aquariumhouder zijn nakweekdieren de beste optie.
Lees alles over de aankoop, het transport en de introductie van nieuwe vissen in het aquarium.
Killivissen kosten 2 tot 20 euro per stuk, afhankelijk van de soort.
De maandelijkse bedragen ongeveer 20 euro, inclusief het voer, de hogere water- en elektriciteitsrekening. Als je gaat kweken met de vissen, kan dit bedrag oplopen.
Voor een kleine kweekbak van 30 à 40 cm betaal je ongeveer 20 euro. Een sponsfilter inclusief luchtpomp en leidingen kosten ongeveer 20 euro. Turfvezel kost ongeveer 1 euro per liter. Een totaal startpakket kan je soms al vinden voor 60 euro.
De aankoop van het aquarium en toebehoren is een eenmalige investering.
Lengte van het aquarium | Kostprijs |
---|---|
40 cm | vanaf 50 euro |
60 cm | vanaf 65 euro |
80 cm | vanaf 120 euro |
100 cm | vanaf 220 euro |
120 cm | vanaf 290 euro |
150 cm | vanaf 500 euro |
Meer informatie over de kostprijs van een zoetwateraquarium.
Veel killivissen worden als kweekkoppels in relatief kleine aquaria vanaf 5 liter gehouden. Bepaalde soorten kunnen echter ook prima in een gezelschapsaquarium gehouden worden. De meeste soorten hebben een rustig aquarium nodig met zeer weinig of geen stroming. Een donkere bodem, getemperd licht en dichte beplanting zorgen ervoor dat de vissen hun natuurlijke gedrag en kleuren laten zien. Zorg steeds voor een dekplaat op het aquarium om te voorkomen dat de vissen uit het aquarium springen.
Gezelschap
Gevoelige soorten met speciale eisen moeten in een apart aquarium worden gehouden. Veel soorten kunnen echter prima samen met meervallen, kleine scholenvissen en andere vredelievende vissen. Wees voorzichtig met dwergcycliden, deze zijn meestal enkel compatibel met de soorten die aan de oppervlakte zwemmen.
Mannelijke killivissen kunnen zeer agressief zijn tegenover elkaar en zelfs tot de dood vechten. Alleen als je een zeer grote bak hebt met veel verstopplaatsen, is het mogelijk om bepaalde soorten samen te houden.
Water
De meeste soorten geven de voorkeur aan zacht (4 tot 10 GH) water met een licht zure pH van ongeveer 6. Een uitzondering zijn de Tanganyika-lichtoogvissen en soorten uit woestijngebieden die hard water nodig hebben dat licht basisch is (pH 7,5 tot 8,5). Het is belangrijk om te weten wat de ideale waterwaarden zijn voor de soort die je wenst te houden. Controleer het leidingwater en corrigeer eventueel de waterwaarden.
Om het water zuurder te maken kan je het water filteren over turf of een waterverbeteraar toevoegen. Ook elzenproppen of kienhout aan het water toevoegen heeft een gunstig effect.
Plotse veranderingen in de waterwaarden veroorzaken veel stress bij de vissen. Dit moet je dus vermijden. Voeg daarom de waterverbeteraar eerst toe in een emmer water en laat die één dag staan. De chemische reactie vindt dan plaats in de emmer in plaats van in het aquarium. Daarna voeg je tijdens de waterverversing gelijkmatig het nieuwe water toe aan het water in het aquarium.
Bodembedekking
Voor soorten die hun eieren op de bodem leggen, is een zachte bovenlaag van turfmolm aan te raden. Voor andere soorten maakt de bodembedekking weinig uit. Kies voor een flinke laag zand en gemengd grind van tenminste 7 tot 10 cm voor een goede basis voor de aquariumplanten. Een donkere kleur grind of zand laat de kleuren van de vissen beter tot hun recht komen en geeft de vissen rust.
Verwarming
Veel soorten killivissen komen uit warme streken, en daarom heb je een verwarmingselement nodig. Iedere soort heeft zijn eigen ideale temperatuur. Gemiddeld ligt deze tussen de 21 tot 28 °C. Controleer de watertemperatuur met een aquariumthermometer. Tijdens werkzaamheden in het aquarium zet je de verwarming best uit, want anders kan die kapotgaan of verbranden.
Filter
Killivissen houden meestal niet van stroming in het water. Toch moet je het water filteren om de kwaliteit optimaal te houden. Meestal worden daarom kleine sponsfilters gebruikt, waarin goede bacteriën zich kunnen vestigen. Ze worden aangedreven door een kleine luchtpomp buiten het aquarium. De grootte van de filter hangt af van het aantal vissen en planten in je aquarium. Vraag hiervoor advies in de aquariumspeciaalzaak of aan ervaren aquaristen.
Ook met de filter moet je geregeld een deel van het water verversen. Onzichtbare afvalstoffen stapelen zich namelijk geleidelijk op in het water. Door wekelijks 1/5de van het aquariumwater te vervangen door proper water, kan je plotse schommelingen in de waterkwaliteit vermijden.
Meer informatie over de inrichting van een zoetwateraquarium.
De meeste killivissen eten vooral levend voer zoals muggenlarven, tubifex, artemia, daphnia, fruitvliegen, cyclops, microaaltjes, en meelwormen. Vaak kunnen ze ook wennen aan diepvries- en gevriesdroogd voer. Sommige soorten eten ook droogvoer. De soort Jordanelle floridae is van nature een algeneter en kan je geblancheerde spinazie geven. Ook de andere soorten eten dit soms als extra.
Variatie in de voeding is belangrijk voor een goede gezondheid. Geef verschillende keren per dag een kleine hoeveelheid voer. Voer maar zoveel als de vissen in enkele minuten opeten. Restjes voer vervuilen het water sterk en te veel voer maakt de vissen te vet. Sterke vissen in goede conditie mogen gerust eens een voermoment overslaan of zelfs een dagje vasten.
Dagelijks
- Controleer de temperatuur en filterwerking.
- Voer de vissen enkel keren per dag een kleine portie.
- Controleer of de dieren hun normale gedrag vertonen.
Minstens één keer per week
- Controleer de waterwaarden.
- Hevel ongeveer 1/5de van het water af. Voer hierbij de plantenresten en vuil af. Voeg hierna nieuw water toe dat op dezelfde temperatuur is als het aquariumwater.
Maandelijks of indien nodig
- Spoel het filtermateriaal uit. Doe dit tijdens een waterverversing met oud aquariumwater van dezelfde temperatuur. Zo blijven de goede bacteriën in het filtermateriaal aanwezig.
- Na 6 tot 12 maanden gaan de lampen minder licht geven of het begeven en moet je ze vervangen.
Killivissen kunnen afhankelijk van de soort enkele maanden tot enkele jaren oud worden. Je kan de levensduur verlengen door de geslachten te scheiden en alleen samen te zetten voor de kweek, en door ze op lagere temperatuur te houden zodat de stofwisseling vertraagt.
Zieke vissen hangen vaak stil, knijpen de vinnen dicht, happen naar lucht en/of bewegen abnormaal. De vinnen van gezonde vissen moeten mooi openstaan en egaal ogen.
Als de vissen zich abnormaal gedragen, controleer dan altijd eerst de waterkwaliteit, de filtering en de temperatuur van het aquarium. Vervang bij problemen meteen 1/3de van het water met water van dezelfde temperatuur. Als de vissen naar lucht happen of hoog in het aquarium bij het wateroppervlak hangen, dan is er zeker iets mis. De meest voorkomende problemen zijn:
• Nitraatvergiftiging
Symptomen: diepe kleuren en snelle of zware kieuwbewegingen.
Vervang meteen 1/3de van het water met water van dezelfde temperatuur. Herhaal dit na enkele uren. Controleer onmiddellijk de filterwerking en kijk na of er geen rottend afval in het water ligt.
• Foutieve pH-waarde
Symptomen: de vissen schieten door de bak of zijn compleet apathisch.
Vervang meteen 1/3de van het water met water van dezelfde temperatuur. Herhaal dit na enkele uren. Zoek de oorzaak van de pH-verandering.
Net als afwijkende waterwaarden kunnen tal van kiemen en parasieten ziekte veroorzaken. Raadpleeg een gespecialiseerde vissendierenarts. Let op bij het gebruik van medicatie: verwijder vooraf altijd eerst alle actieve kool uit de filter om te voorkomen dat deze de medicatie uit het water haalt. Na een medicijnenkuur ververs je een deel van het water en filter je het over de actieve kool om de laatste resten medicatie te verwijderen. Hou er rekening mee dat sommige medicijnen dodelijk zijn voor garnalen of kreeften.
Killivissen kunnen dezelfde ziektes krijgen als andere vissen, maar over het algemeen zijn ze vrij sterk als de waterkwaliteit goed is. De meest voorkomende aandoeningen zijn:
• Kieuwontstekingen
Dit komt vooral voor in water waarin veel micro-organismen aanwezig zijn. Ververs regelmatig een deel van het water om dit te voorkomen.
• Schimmels
Vaak is dit een gevolg van een te lage watertemperatuur. Verhoog de temperatuur en behandel met geschikte medicijnen volgens het advies van je dierenarts.
• Vinrot
Symptomen: de randen van de vinnen vervallen, ze hebben vaak witte randen. De vinnen worden steeds korter. Controleer of er geen andere vissen aan de vinnen bijten.
Vaak is dit een gevolg van een te lage watertemperatuur. Verhoog de temperatuur en behandel met geschikte medicijnen volgens advies van je dierenarts.
• Witte stip
Symptomen: de vis heeft letterlijk witte stippen op de schubben en vinnen. Vaak zijn ze lusteloos en eten weinig.
Vaak zijn slechte leefomstandigheden de oorzaak van een uitbraak. Verbeter de waterkwaliteit en behandel met geschikte medicatie volgens advies van je dierenarts.
• Peperstip of fluweelziekte (Piscinoodinium)
Symptomen: fijne korrels op de huid, huidtroebeling, samenknijpen van de vinnen, schuren op de bodem, moeilijke ademhaling.
De ziekte wordt veroorzaakt door een parasiet die zich aan de huid hecht en daar cystes vormt die na enkele dagen afvallen. Daarbij komen vaak secundaire bacteriële infecties voor. De ziekte kan behandeld worden door toevoeging van zout en kopersulfaat aan het water. Volg altijd het advies van je dierenarts.
• Parasitaire huidinfecties (Ichtyobodo/Costia)
Symptomen: huidvertroebeling, lusteloosheid, knijpen met de vinnen, donkere kleur, moeilijke ademhaling
Deze aandoening wordt veroorzaakt door een zeer kleine, boonvormige parasiet die zich op de huid en kieuwen vasthecht. Hij veroorzaakt veel schade, waardoor secundaire bacteriële infecties optreden. Behandelen kan met zout en kopersulfaat. Volg altijd het advies van je dierenarts.
• Vistuberculose, Vis-TBC, VisMycobacterium of VisMB
Symptomen: wonden die niet genezen, een opgeblazen vis, afstaande schubben, builen over het hele lichaam, regelmatige sterfte van een vis terwijl de omstandigheden goed zijn.
Laat de diagnose stellen door een dierenarts. Vistuberculose kan niet afdoend behandeld worden. Het beste is de vis op een snelle manier uit zijn lijden te verlossen. Vis-TBC kan een chronisch probleem vormen zodra het in je aquarium aanwezig is. Het is bijna niet weg te krijgen zonder het aquarium volledig leeg te halen en opnieuw te beginnen. Vaak is de beste oplossing om de omstandigheden optimaal te houden, zodat de overblijvende vissen voldoende weerstand hebben. Ze kunnen dan nog lange tijd gezond blijven.