- Beluister de radiospot over sterilisatie bij katten
- Dieren en vuurwerk
- Een nieuwe thuis voor je hond of kat?
- Gespecialiseerde media
- Identificatie, registratie, sterilisatie en castratie van katten
- Kopen via het internet
- Positieve lijst zoogdieren
- Wat als je een kat verkoopt of weggeeft?
- Wat als je huisdier sterft?
Katten zijn heel boeiende huisdieren. Maar passen ze ook bij jou en je familie? De volgende vragen geven een idee of katten bij je passen.
- Kan je er mee leven dat je kat niet op schoot komt liggen of niet graag geknuffeld wordt?
- Kan je er mee om dat een kat af en toe muizen of vogeltjes mee naar huis brengt?
- Ben je bereid de komende 15 à 20 jaar voor je kat te zorgen?
- Ben je zeker dat er niemand in je gezin allergisch is voor katten?
- Is iedereen in het gezin enthousiast om een kat te nemen?
- Heb je er 40 à 50 euro per maand voor over om je kat te verzorgen?
- Kan je de kat naar een pension doen of oppas aan huis voorzien als je op vakantie bent?
- Wil je tijd en moeite besteden aan je kat?
- Ben je bereid meerdere kattenbakken, krabpalen en andere kattenspullen in huis te zetten?
- Wil je je kat de vrijheid geven om te gaan en staan waar ze wil, ook als je niet thuis bent?
Als je op één of meer van deze vragen ‘nee’ hebt geantwoord, dan zijn katten waarschijnlijk geen geschikte huisdieren voor jou en je gezin. Katten zullen niet voldoen aan je verwachtingen of passen niet bij je levensstijl.
Wil je toch graag contact met katten, bekijk dan of je vrijwilligerswerk kan doen bij een lokaal asiel. Veel opvangen zoeken ook tijdelijke gastgezinnen voor volwassen katten of kittens.
Kies een kat nooit alleen op basis van uiterlijk, maar kies de kat die het best bij jouw levensstijl en verwachtingen past. Denk ook goed na over het gewenste karakter. Onderstaande vragen helpen je op weg.
Welke eigenschappen moet de kat hebben om te passen bij jouw leven?
- Moet het een kat zijn die zichzelf kan bezighouden of liever een schootkat die overal bij wil zijn?
- Krijg je vaak bezoek, dan is een allemansvriend een goede keuze. Een kat die wegvlucht telkens wanneer er bezoek komt, zal te veel stress ondervinden als je een bruisend sociaal leven hebt.
- Heb of wil je kinderen, dan kies je best voor een kat die hiermee om kan gaan.
- Denk ook aan andere huisdieren: heb je een hond, neem dan een kat die opgegroeid is met honden.
Over het algemeen voelen katten zich thuis in een gelijkaardige omgeving als diegene waarin ze opgegroeid zijn. Neem dus geen boerderijkatje als je een sociale huiskat wil of geen beschermd opgegroeid binnenkatje als je een muizenvanger voor buiten wil.
Zal de kat vrij buiten kunnen, buiten in een katveilig afgemaakte tuin of enkel binnen?
- Het is sterk af te raden om een kat te houden als binnenkat als ze gewend is om buiten te kunnen gaan. De kans is groot dat de kat dan gedragsproblemen ontwikkelt.
- Katten zijn sociale dieren die behoefte hebben aan contact met soortgenoten. Als je kat dus niet zelf buiten contact kan maken met andere katten, dan neem je beter ineens twee katten. Bij katten uit hetzelfde nest of katten die samen zijn opgegroeid, heb je het meeste kans op een innige vriendschap.
- Sommige rassen zijn zeer actief en hebben buitenruimte nodig. Andere rassen, zoals Perzische katten en Britse kortharen, kunnen prima binnen leven als het huis voldoende uitdagingen biedt.
Wil je een raskat of een niet-raskat?
- Niet-raskatten kunnen er heel verschillend uitzien. Ze kunnen alle mogelijke kleuren hebben en zowel kort- als langharig zijn. Soms lijken ze zelfs als twee druppels water op een raskat. Ook hun karakter kan heel verschillend zijn. Dat maakt van elke niet-raskat een bijzondere verrassing.
- Het uiterlijk en de karaktereigenschappen van raskatten zijn meer voorspelbaar, maar toch zijn er nog grote individuele verschillen. Kiezen voor een raskat, wil dus niet noodzakelijk zeggen dat je daarmee een knuffelkat in huis krijgt.
In asielen, op kattenshows of op websites van fokkers en rasverenigingen kan je nagaan welke katten je het meest aanspreken.
Kies je voor een raskat, wees dan wel op je hoede. Bij verantwoorde fokkers zijn de kittens goed gesocialiseerd en zijn de ouders getest op overdraagbare en erfelijke ziektes. Dit maakt de aankoop van raskatten wel een stuk duurder dan die van niet-raskatten. Sommige mensen proberen hiervan te profiteren: ze doen niet de nodige gezondheidstesten of bieden katten aan die op raskatten lijken, maar het niet zijn. Vraag daarom zeker naar de gezondsheidstesten van de ouders en kies alleen voor een raskat met stamboom. Dit geeft veel informatie over de herkomst en bewijst dat het een echte raskat is. Een stamboom kost maar 10 tot 15 euro en is normaal inbegrepen in de aankoopprijs van de kat.
Wil je een volwassen kat of liever een kitten?
- Kittens vragen veel aandacht en maken wel eens iets stuk. Een volwassen kat is veel rustiger en zal minder kapot maken.
- Het uiterlijk van kittens kan nog veranderen. Heel jonge kittens hebben blauwe ogen, maar dat blijft meestal niet zo.
- Het klopt niet dat je een kitten nog naar je hand kan zetten. De ervaringen in de eerste levensweken en het karakter van de vader zijn bepalend voor het latere karakter van de kat. Om een leuke kat te krijgen die goed in haar vel zit, laat je de opvoeding best aan de moederkat over. Wil je zeker zijn dat de kat het gewenste karakter heeft, kies dan voor een volwassen kat.
- Neem geen kitten omdat hij zo schattig is. Kittens worden heel snel groot en hebben hun moeder en nestgenootjes nodig om op te groeien tot sociale katten. Laat kittens minimaal 12 weken maar liever nog 16 weken bij de moeder. Dit helpt om later gedragsproblemen te voorkomen.
Katten zijn vooral in asielen en bij particulieren te vinden. Voor een specifiek ras kan je bij fokkers terecht, maar ook bij grootschalige handelaars en sporadisch zelfs in asielen. Kittens mogen pas verhandeld worden als ze 12 weken oud zijn.
Asielen en opvangen
In een asiel of opvang kan je katten van alle leeftijden en soorten adopteren. Katten in een asiel zijn gevonden, afgestaan door de eigenaar of in beslag genomen. Met een asielkat kies je voor een kat die goed verzorgd, gechipt en gesteriliseerd is.
Download de lijst met erkende asielen.
Particulieren
Particulieren mogen katten alleen te koop aanbieden via gespecialiseerde media of via een advertentie in een handelszaak voor dieren, op voorwaarde dat het chipnummer vermeld is. In ‘gewone’ winkels, zoals de supermarkt, mag dat niet. Een kat verkopen of gratis weggeven via verkoopwebsites, zoals Tweedehands, of via sociale media, zoals Facebook, is niet toegelaten.
De kat moet bovendien gechipt, geregistreerd en gecastreerd/gesteriliseerd zijn.
Als particulier kan je geen ongesteriliseerde kat hebben en kan je dus ook geen nestje hebben.
Fokkers en handelaars
In België mogen er geen katten verkocht worden in een dierenwinkel. Kattenkwekers moeten een erkenning aanvragen bij de dienst Dierenwelzijn.
- hobbykwekers:
- erkenningsplichtig
- maximaal vijf nesten per jaar
- beroepskwekers:
- erkenningsplichtig
- kweker-handelaars:
- erkenningsplichtig
- hebben minstens vijf vrouwelijke fokdieren
- hebben minstens 10 nestjes per jaar uit eigen kweek
- mogen ook dieren van andere kwekers verkopen
Erkende fokkers krijgen een erkenningsnummer, het HK-nummer. Een erkenningsnummer wijst erop dat de fokker voldoet aan de wetgeving, maar het is geen kwaliteitslabel. Advertenties moeten altijd het HK-nummer vermelden.
Als je een kat koopt bij een erkende fokker, krijg je een garantiecertificaat en vaak ook een paspoort. Aan het paspoort kan je zien of de kat in België is geboren. Het paspoortnummer begint dan met de letters BE. Als de kat ingevoerd is uit het buitenland, dan moet het dier bij verkoop minstens 15 weken oud zijn en gevaccineerd zijn tegen rabiës (hondsdolheid).
Als de kat enkele dagen na verkoop ziek wordt, dan kan je in een aantal gevallen beroep doen op het garantiecertificaat of op de consumentenwetgeving. Als er een probleem was met één van de ziektes die vermeld zijn op het garantiecertificaat, of de verkoop is niet helemaal verlopen zoals hierboven beschreven, dan kan je dit melden bij de dienst Dierenwelzijn, zelfs al is het probleem met de kweker ondertussen geregeld. Op die manier kan de dienst Dierenwelzijn de kweker opvolgen.
Download de lijst met erkende fokkers.
Ongeacht waar je je kat vandaan haalt, je mag je niet laten misleiden door een zielig ogende kitten of mooie praatjes van de verkoper. Bekijk kritisch hoe het gesteld is met de dieren: zijn alle katten gezond? Is de omgeving in orde en zijn de kattenbakken proper? Worden de katten en kittens gesteriliseerd, gecastreerd, gechipt en geregistreerd voor je ze mee naar huis krijgt? Wees op je hoede als er veel rassen en nestjes verkocht worden en koop geen zielige katjes, dat houdt foute handel in stand. Indien je mistoestanden ziet, meld dit dan zeker bij de Dienst Dierenwelzijn.
Identificatie & registratie
Sinds 1 november 2017 moeten alle kittens geïdentificeerd (gechipt ) zijn en geregistreerd worden in de databank CatID voor ze 12 weken oud zijn. Alle katten die van eigenaar veranderen, moeten gechipt en geregistreerd worden, dus ook katten en kittens die gratis weggegeven worden.
10 vragen over chippen en registreren van je kat
Castratie & sterilisatie
Sinds 1 september 2014 moeten alle katten en kittens gecastreerd of gesteriliseerd worden vóór de verkoop of de adoptie, ook als ze gratis worden weggeven! Bijkomend moeten sinds 1 april 2018 ook alle vanaf dan geboren kittens gecastreerd of gesteriliseerd worden voor ze 5 maanden oud zijn. Katten die geboren zijn tussen 31 augustus 2014 en 31 maart 2018 moeten steriel gemaakt zijn tegen 1 januari 2020. Een uitzondering is voorzien voor katten die naar een erkende fokker (met HK-nummer) gaan of die voor het buitenland bestemd zijn, deze moeten niet steriel gemaakt worden.
Meer informatie over sterilisatie/castratie van katten
Verdere regelgeving
Werken met een contract waarin staat dat de kat door de nieuwe eigenaar gecastreerd, gesteriliseerd, gechipt of geregistreerd moet worden, is niet toegestaan. De kat moet in orde zijn voor ze naar de nieuwe eigenaar verhuist.
Kittens mogen niet verkocht of weggegeven worden voor ze minstens 12 weken oud zijn. Om problemen te voorkomen, is het echter beter om kittens tot 16 weken bij de moeder te laten.
Als de kat uit het buitenland komt, dan moet ze ingeënt zijn tegen hondsdolheid (rabiës). Daardoor moet een kitten minstens 15 weken oud zijn voor hij naar België mag komen. Lees alle regels over reizen met dieren.
De aankoopprijs van een kat varieert van 80 euro voor een adoptiekat tot 1500 euro voor een raskat. Voor de aankoop van kattenbakken, krabmeubelen, waterschalen, voerbakjes of voerpuzzels en speelgoed moet je minstens 60 euro rekenen. De maandelijkse kosten liggen tussen 20 en 60 euro, afhankelijk van het gekozen voer en de kattenbakvulling. Hou ook rekening met de periodieke kosten voor ontworming en vaccinatie. Als de kat ziek wordt of speciaal voer nodig heeft, dan kunnen de kosten hoger oplopen.
Katvriendelijke inrichting
Voorkom probleemgedrag en schade aan de meubels door je huis katvriendelijk in te richten. Van alle benodigdheden heb je er één meer nodig dan het aantal katten in huis. Voor één kat zijn er dus twee kattenbakken nodig, voor twee katten drie kattenbakken enzovoort.
Zet alle kattenspullen verspreid in huis neer. Zet bijvoorbeeld niet alle kattenbakken bij elkaar in de berging. Zo voorkom je dat één kat de toegang naar de kattenbakken voor de andere katten kan blokkeren door voor de deur te gaan zitten.
Het voer en het drinken mogen niet in de buurt van de kattenbak staan. Dit kan er toe leiden dat de kat zijn behoefte op ongewenste plaatsen in huis doet.
Zorg ook dat het voer en het drinken niet naast mekaar staan: laat er minstens 1,5 meter tussen. Katten houden er niet van om te drinken in de buurt van hun eten. Daardoor drinken ze soms te weinig, wat de kans op blaasproblemen verhoogt.
Kattenbakken
Katten hebben steeds kattenbakken nodig, ook als ze buiten kunnen. Zorg voor schone, ruime kattenbakken, met afmetingen bij voorkeur anderhalve keer de lengte van de kat.
Zet de bakken niet in de buurt van eten of drinken, maar wel op rustige, makkelijk bereikbare plaatsen zodat de kat zich er veilig voelt. Laat de kat met rust als ze op de bak zit.
Een vuile bak kan er toe leiden dat de kat zijn behoefte op ongewenste plaatsen in huis doet. Schep de bak twee keer per dag schoon. Was de bakken wekelijks uit en ververs tegelijkertijd de vulling. Zowel de kattenmest als de kattenbakvulling horen bij het restafval. Ze mogen niet bij de GFT-fractie, ook de composteerbare kattenbakvulling niet.
Krabgelegenheid
Katten krabben voornamelijk om hun territorium af te bakenen. Daarom krabben ze graag bij belangrijke doorgangen in huis, op opvallende plaatsen en aan ramen en deuren. Door op die plaatsen krabgelegenheid te voorzien, blijven de meubels gespaard.
Een goede krabgelegenheid is stabiel en groot genoeg zodat de kat zich volledig kan uitrekken. De meeste katten krabben het liefst tegen een rechtopstaand oppervlak. Voor hen is een hoge krabpaal geschikt, maar ook een krabplank tegen de muur is prima. Sommige katten verkiezen een horizontale krabplaats. Voor deze katten zijn kartonnen krabmeubels of kokosmatten een goede keuze.
Schuilplaatsen
Schuilplaatsen zijn noodzakelijk voor alle katten. Katten zijn heel stressgevoelig en hebben schuilplaatsen, liefst op hoogte, nodig om zich veilig te voelen. Door zich te verstoppen, vermijden ze ook conflicten met andere huisgenoten.
Overdekte mandjes en kartonnen dozen zijn ideale schuilplaatsen. Ook gordijnen, muren en kasten kunnen een beschut plekje creëren.
Transportmand
Een goede transportmand is essentieel om je kat veilig te vervoeren, bijvoorbeeld naar de dierenarts. Transportmanden die zowel bovenaan als vooraan open kunnen, genieten de voorkeur. Op die manier kan de kat makkelijker op een katvriendelijke manier in en uit de mand gezet worden.
Je kan de transportmand permanent in de woonkamer laten staan. De kat zal dan niet het verband leggen tussen het tevoorschijn halen van de mand en het naar de dierenarts gaan. Maak met een dekentje van de mand een knus slaapplekje voor de kat en leg er af en toe snoepjes in.
Meer tips voor minder stress bij een dierenartsbezoek.
Voeding
Je kan kiezen tussen droge brokken, natvoer, kant-en-klaar diepvriesvoer, zelf samengestelde maaltijden en combinaties hiervan. Zorg ervoor dat je complete voeding voor katten geeft – dit staat op de verpakking - of laat je bijstaan door de dierenarts.
Katten eten van nature meermaals per dag kleine hoeveelheden. Zorg er voor dat er altijd voedsel beschikbaar is om gedrags- en gezondheidsproblemen te voorkomen. Vermijd overgewicht en verveling door het voer op een activerende manier aan te bieden, bijvoorbeeld door het verspreid doorheen het huis te verstoppen of door gebruik te maken van voerpuzzels.
Drinken
Katten zijn gevoelig voor nierproblemen en drinken vaak te weinig. Voorzie op verschillende plaatsen in huis waterbakken om het drinken te stimuleren. Zorg voor schalen met een groot oppervlak, zodat de snorharen alle ruimte krijgen. Er zijn ook leuke waterfonteintjes op de markt voor katten die stromend water verkiezen.
Gezelschap
Katten zijn sociale dieren die behoefte hebben aan gezelschap van bevriende katten. Ze leven bij voorkeur samen met familie. Contact met vreemde katten daarentegen is stresserend en niet wenselijk.
Ook contact met de menselijke gezinsleden is belangrijk voor een kat. Raak de kat echter niet voortdurend aan, ze zal zelf aangeven wanneer het knuffeltijd is. Streel vooral niet op de buik als de kat voor je voeten rolt: dit is een begroeting of uitnodiging tot spel. Op dat moment zal aaien waarschijnlijk een krab opleveren.
Spelen en speelgoed
Katten zijn echte roofdieren en moeten kunnen jagen. Door te spelen, kan een kat zijn jachtinstinct uitleven. Bied je kat een variatie aan speelgoed aan en wissel de speeltjes regelmatig om. Zo blijven ze ‘nieuw’ voor je kat en behoudt ze haar interesse.
Speel meerdere keren per dag gedurende een korte tijd (enkele minuten) met je kat. Dit sluit meer aan bij het natuurlijke gedrag van de kat dan één keer een langere tijd spelen. Ook de speltechniek is belangrijk: snelle bewegingen zetten aan tot spelen. Beweeg speelgoed steeds van de kat weg en laat het achter een hoek of onder een kast verdwijnen.
Ziekte voorkomen
Laat een kitten vaccineren tegen kattenziekte, niesziekte en eventueel leucose (FELV). Bespreek het verdere vaccinatieschema met je dierenarts: sommige inentingen moeten jaarlijks herhaald worden, andere om de paar jaar. Ook een binnenkat kan ziektes oplopen. Via schoenen en kleding kunnen ziektekiemen en wormeneitjes worden binnengebracht.
Behandel de kat iedere 3 maanden tegen wormen of laat een ontlastingsonderzoek doen bij de dierenarts. Behandel haar geregeld preventief tegen vlooien en teken.
Castratie en sterilisatie
Om jouw kat te beschermen tegen seksueel overdraagbare ziektes zoals kattenaids (FIV) en leucose (FELV), laat je hem of haar best castreren of steriliseren. Doe dit bij een kattin bij voorkeur voor ze de eerste keer krols is, dan daalt de kans op melkklierkanker of baarmoederontstekingen sterk. Gecastreerde katers zullen minder rondzwerven en vechten, zodat ze minder kans lopen op ongelukken, wonden en abcessen. Laat de operatie uitvoeren als de kat tussen 8 weken en 5 maanden oud is. Vanaf dan worden de meeste kattinnen vruchtbaar en kan de kater beginnen sproeien. Bovendien moeten alle kittens geboren na 1 april 2018 sowieso steriel gemaakt worden voor ze 5 maanden oud zijn, tenzij ze naar een erkende fokker of het buitenland verhuizen.
Lees alles over sterilisatie en castratie.
Veel voorkomende problemen
Een kat kan 15 jaar en ouder worden. Naarmate de kat ouder wordt, is het aangeraden haar gezondheid regelmatig te (laten) controleren. Vele oudere katten krijgen nierproblemen of aandoeningen aan de schildklier. De symptomen hiervan worden pas zichtbaar als de ziekte al ver gevorderd is. Als zo’n probleem op tijd ontdekt wordt, dan kan de kat met aangepaste voeding of medicatie nog een hele tijd comfortabel leven.
Als je kat weinig actief is, minder vaak of minder hoog springt of minder wil spelen, dan kan ze last hebben van de gewrichten. Meer dan 60% van de katten ouder dan 6 jaar heeft last van artrose. Tegenwoordig is er goede medicatie, zodat de kat geen pijn hoeft te lijden. Vraag raad aan je dierenarts.
Symptomen van ziekte
Gewichtsverlies, een slechte conditie, gedragsveranderingen, jeuk, kreupelheid, kale plekken, een bolle buik, diarree, braken, kortademigheid en hoesten kunnen erop wijzen dat je kat ziek is. Zie je een of meerdere van deze signalen, raadpleeg dan een dierenarts. Opgepast: een kat kan pijn en ziekte heel goed verbergen!
Als eigenaar ben je verantwoordelijk voor de gezondheid en het welzijn van je kat. Daarnaast heb je ook een verantwoordelijkheid t.o.v. je buren en de maatschappij.
Woon je in een drukke buurt of hebben je buren last van de kat, bekijk dan of het wel verantwoord is om je kat vrij buiten te laten rondlopen. Wil je de kat toch het buitenleven gunnen, dan kan je de tuin katveilig afmaken. Ga liever niet met de kat wandelen aan een leiband, dit kan heel veel stress veroorzaken.
Katten zijn heel vruchtbare dieren en planten zich snel voort. Daardoor zijn er te veel katten en zitten de asielen overvol, zodat men jaarlijks meer dan tienduizend katten moet laten inslapen. Bovendien gaan niet-gecastreerde katers sproeien en janken krolse kattinnen de buurt bij elkaar. En wist je dat katten hun eigen vorm van aids hebben? Die is niet besmettelijk voor mensen, maar door seksueel contact en gevechten kunnen katten elkaar besmetten. Redenen genoeg om ervoor te zorgen dat je kat op tijd gecastreerd wordt. Dit kan al vanaf de kat 8 weken oud is.
Heb je toch een nestje, dan moet je de kittens zelf laten chippen, registreren en castreren voor ze naar hun nieuwe baasjes gaan. Ook als je ze gratis weggeeft. Zowel jij als de nieuwe eigenaar kunnen beboet worden als de kittens niet in orde zijn als ze naar de nieuwe eigenaar verhuizen.
Lees meer over jouw verantwoordelijkheden als je katten weggeeft of verkoopt.